Per maart 2025 werkzaam in het Saxenburgh Ziekenhuis.
Wanneer is uw interesse voor het vrouwenhart ontstaan?
Eigenlijk is dat bij mij op een vreemde manier ontstaan. In mijn opleidingstijd was hier nog geen aandacht voor, ondanks dat er zeker al bekende cardiologen zich met dit onderwerp bezig hielden. Ook cardiologen waar ik respect voor heb. Er werd vaak door andere cardiologen om mij heen snoevend op hen neer gekeken. Dat vond ik vreemd. Je zet jezelf als serieus cardioloog toch zeker niet in een positie waarin je niet serieus wordt genomen door collega’s? Hier moest wat achter zitten. Hiernaast viel bij de hartkatheterisatie-kamer mij al op dat vrouwen vaker ‘schone’ coronairen (vaten rondom het hart) hadden, ondanks aanhoudende klachten en meermaals herbeoordeling op de spoedeisende hulp. Wel werd vaker de tekst geopperd; ‘weer van die fragiele vrouwenvaatjes’. Nu weet ik beter.
Waarom heeft u zich gespecialiseerd in het vrouwenhart ?
Toen ik zelf cardioloog was geworden, ben ik via een oud opleidingsgenoot (Sarah Hamel-Brown) in contact gekomen met Marieke Ludwig. Zij is eigenaar en initiatiefnemer van de eerste Ludwig kliniek in Bedum. Dit is een kliniek speciaal gericht op vrouwen met (mogelijk) hart- en vaatproblemen. Zij was op zoek naar een collega met interesse in het vrouwenhart. Voor haar ben ik hier als ZZP’er aan de slag gegaan. Al voordat ik hier was gaan werken, was ik al in de bestaande literatuur gedoken. Maar door voor haar te werken en zo van haar te leren kan ik me pas echt een cardioloog noemen die gespecialiseerd is in het vrouwenhart. Zo gaat kennisoverdracht overigens ook in het ziekenhuis, zelf de boeken in en het meeste leren van de ervaren specialist.
Behandelt u uitsluitend vrouwen of behandelt u ook mannen?
Zowel mannen als vrouwen. Tijdens de opleidingstijd ben je opgeleid met de kennis vanuit de bestaande literatuur. Laat nou net het overgrote merendeel van die literatuur bestaan uit mannen, die aan de onderzoeken hebben meegedaan. Bijzonder weinig vrouwen. Dus in de basis kan iedere cardioloog een man behandelen, omdat je daar jaren ervaring mee hebt opgedaan.
Voor vrouwen heb ik nu ook de kennis en kunde en ervaring opgebouwd. Dit is niet de standaard tijdens de opleiding. Ik weet waar ik op moet letten, naar moet vragen, wat voor onderzoeken mogelijk zijn en ik weet hoe ik de beste behandeling voor een vrouw kan opstellen.
“In de basis kan iedere cardioloog een man behandelen. Voor vrouwen heb ik nu kennis en kunde en ervaring opgebouwd”
Vindt u dat u een speciale rol vervult in het uitdragen van vrouwenhartproblematiek?
Absoluut, nu nog wel. Eigenlijk hoop ik dat ik in de toekomst geheel overbodig ben geworden als specialist in het vrouwenhart. Hopelijk is dan de kennis over het vrouwenhart ‘normaal’ geworden in de behandelkamer. Daar is iedereen bij gebaat.
Wel blijft er een verschil in hoe ik werk. Doordat ik meer tijd heb, kan ik meer aandacht bieden tijdens mijn spreekuur. Hierdoor voelen patiënten, en vooral vrouwen die eerder andere ervaringen hebben gehad, zich serieus genomen, gehoord en gezien. Dit kan niet overal. Hiernaast hoop ik te kunnen bijdragen aan de bewustwording voor vrouwen en hun risico op hart- en vaatziekten. Zo geef ik frequent lezingen om mijn kennis uit te dragen.
In het verleden werd er nogal eens smalend gereageerd op cardiologen die het vrouwenhart onder de aandacht brachten. Hoe wordt er nu door collega’s gereageerd?
Een groot deel van de collega’s bleken zeer positief. Ook sommige collega’s waar je het helemaal niet van zou verwachten. Een ander en kleiner deel is minder positief en gelooft nog steeds niet dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Ik vind dat maar moeilijk te begrijpen. Er is nu zoveel meer kennis, literatuur en werkgroepen zowel in Nederland (werkgroep Gender), als internationaal dat ik die mening toch uitermate slecht onderlegd vind. Gelukkig word deze groep steeds kleiner.
De ontwikkelingen rondom specifieke vrouwenhartaandoeningen (bijvoorbeeld coronaire vaatdysfunctie) gaan snel. Op welke manier blijft u op de hoogte van de nieuwste inzichten?
Door bij te blijven met de vakliteratuur. Regelmatig contact te houden en samen te werken met collega’s die onderzoek doen naar vrouwenhartaandoeningen. Ook ben ik lid van de werkgroep Gender van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie. Meermaals per jaar zijn hier vergaderingen om kennis en ervaring te delen en leidraad voor diagnostiek en behandeling op te stellen.
Hiernaast zijn de verschillende patiëntenverenigingen en ook actieve ervaringsdeskundigen die informatie verschaffen en waar ik nauw contact mee heb. Soms hoor je schrijnende verhalen van wat zij door hebben gemaakt. Ik hoop dat ik mijn patiënten die ervaringen zo veel mogelijk kan besparen.
Welke ontwikkelingen verwacht u op het gebied van het vrouwenhart?
Wat ik hoop is dat dit gebied steeds meer erkenning zal krijgen. Tot mijn genoegen zag ik dat er nu in het opleidingsplan tot cardioloog je jezelf in de laatste fase van de opleiding kan verdiepen in genderspecifieke cardiologie. Ik denk dat dit een belangrijke stap is van herkenning en het serieus nemen van de klachten.
Hiernaast zullen we als cardiologen hopelijk steeds beter gaan begrijpen waarom die verschillen er zijn, wat de oorzaak is. Zo krijg je een nog gerichtere behandeling. Ik hoop hier ook mijn steentje aan bij te kunnen dragen door vrouwen die ik zie mogelijk deel te laten nemen aan onderzoek. Zo helpen vrouwen elkaar.
Waar ligt uw eigen focus voor de komende twee jaar?
Mijn focus zal de komende twee jaar liggen op het leveren van goede cardiologische zorg in het Saxenburgh Medisch Centrum in al haar breedte voor zowel mannen als vrouwen. Hierbij heb ik uiteraard wel speciaal aandacht voor vrouwen met cardiologische klachten. Ik zal zorgdragen voor de verwijzingen en second opinions door het aanspreekpunt te zijn voor de vrouwencardiologie in deze regio. Vrouwen hebben als ze bij mij komen reeds vaker gehoord dat hun klachten niets zijn, aan stress liggen, of dat het aan de hormonen ligt. Hierdoor verontschuldigen zij zich al vaak als ze bij mij in de spreekkamer komen. Door deze ervaringen hebben vrouwen meer tijd nodig om hun verhaal te kunnen vertellen. Dit krijgen zij op mijn spreekuur. Daarnaast heb ik zeer korte lijntjes met de gynaecologie in dit ziekenhuis welke eventuele hormonale klachten kunnen behandelen. Zo ben ik getrouwd met dr. Bouma gynaecoloog. Super praktisch voor overleg en ook al veel van mogen leren.
U heeft hiervoor uw eigen Zelfstandig Behandel Centrum gehad?
De Ludwig Kliniek in Bedum was ongeveer vijf jaar geleden opgezet. Patiënten wisten de kliniek vanuit het hele land te vinden. Dit betekende wel dat de wachttijden daar op gingen lopen. Toen waren er twee opties voor het echtpaar Ludwig, of verbouwen en uitbreiden in Bedum, of met mij om in Raalte een tweede vestiging te starten. En zo geschiedde. Deze vestiging heb ik met veel passie, tijd, energie en toewijding opgericht het afgelopen anderhalf jaar. Dit is een ongelooflijk leerzame tijd geweest in zowel de groei als vrouwencardioloog, als in persoonlijke groei en levenslessen.
Toch ontbrak er wat voor mij. Het is altijd mijn droom geweest om cardioloog in het ziekenhuis te zijn met al haar mogelijkheden en reuring. Ik werd door de cardiologen in het Saxenburgh Medisch Centrum benaderd omdat zij op zoek waren naar een nieuw staflid. Mijn profiel als vrouwencardioloog is een mooie aanvulling voor de vakgroep. Deze kans kon en wilde ik niet voorbij laten gaan. Een groot pluspunt van in het ziekenhuis werken is dat ik mijn patiënten niet meer hoef te verwijzen voor vervolgonderzoek zoals bijvoorbeeld een CT, MRI of hartkatheterisatie. Op deze manier kan ik gewoon mijn patiënten compleet onderzoeken en behandelen zonder dit uit handen te hoeven geven. Dit is iets wat ik mistte door buiten het ziekenhuis te werken.
U heeft ook nog gewerkt bij Prescan, zag u daar vaak vrouwen met onbegrepen hartklachten?
Niet bij ieder spreekuur, maar ik zag ze wel degelijk. Deze vrouwen beoordeel ik zoals ik ze ook zou beoordelen tijdens mijn eigen spreekuur. Behandelingen worden echter niet uitgevoerd bij Prescan, alleen beoordelingen en adviezen.
Het meest belangrijke wat ik vrouwen meegeef is; ‘Loop niet door met uw klachten, ze bestaan en ze zijn echt! Laat u onderzoeken en behandelen.’
Heeft uw werk bij Prescan meerwaarde gehad voor uw werk als cardioloog in het Saxenburgh Ziekenhuis?
Absoluut! Prescan richt zich voornamelijk op preventie, het voorkomen van ziekten. Ik interpreteer ECG’s, beoordeel fietstesten, maak echo’s en beoordeel laboratorium onderzoek uitslagen. Alles wat je als cardioloog kunt. Hier geef je een een uitslag van, maar niet alleen een uitslag, je geeft adviezen.
Deze adviezen bestaan voor een overgroot deel uit adviezen voor lifestyle verbetering. Een gezonde lifestyle is een hoeksteen in de behandeling van vrouwenhartlijden. Medicatie is niet de oplossing voor alles, zo ben je alleen maar water naar de zee aan het dragen. De onderliggende problemen van bijvoorbeeld overgewicht, een hoog cholesterol, roken, suikerziekte en een hoge bloeddruk kunnen aangepakt worden door gezonder te leven. Deze adviezen geef ik ieder spreekuur en heb ik veel ervaring mee. Ook hier heb ik mij er meer in verdiept door cursussen te volgen en door naar internationale cardiologische preventie congressen toe te gaan.
Kent u de website www.vrouwenhart.nl ? Zo ja, wat vindt u van onze website? Kent u ook onze folders?
Uiteraard! Het is toch fantastisch dat relevante informatie voor vrouwen over het vrouwenhart vanuit een professioneel perspectief uitgelegd word. Hier zoeken vrouwen naar en hoop ik dat vrouwen het ook goed kunnen vinden. Niet iedere cardioloog heeft affiniteit met het vrouwenhart. Hier vind je juist een lijst met cardiologen die dit wel hebben.
Er is met hart en ziel aan dit artikel gewerkt. Het eigendom ligt dan ook bij Stichting VrouwenHart. We stellen het zeer op zeer prijs als u ons helpt om deze informatie te verspreiden. Doe dat dan alstublieft via de knoppen onder dit artikel. Dan blijft onze naam erbij staan en kunnen geïnteresseerden de rest van onze informatie ook vinden. Mocht u dit artikel op een andere manier willen verspreiden: dat kan ook, maar wel in overleg. Neem dan even contact op met redactie@vrouwenhart.nl Elke andere wijze van kopiëren of verspreiden is niet toegestaan.
Geef een reactie