Meerwaarde van reguliere zorgdata in onderzoek naar man-vrouwverschillen

Donderdag 2 september promoveerde onderzoeker Sophie Bots op haar onderzoek naar de meerwaarde van reguliere zorgdata in onderzoek naar man-vrouwverschillen. VrouwenHart, Rolien van Hooff-Hoogers sprak Sophie hierover.

Op welke manier houdt u zich bezig met het vrouwenhart? 

Tijdens mijn promotieonderzoek hield ik mij bezig met man-vrouwverschillen in de veiligheid en werkzaamheid van cardiovasculaire medicatie. Eén van de hoofdonderwerpen was hartfalen, waarvan we weten dat het zich anders manifesteert in vrouwen vergeleken met mannen.

Er zijn echter weinig geslachtsspecifieke data hierover beschikbaar. Ik heb gekeken of reguliere zorgdata (data afkomstig uit de dagelijkse zorg) een rol kunnen spelen in het dichten van deze kennishiaten.

“Ik vind het onderzoek naar man-vrouwverschillen erg relevant”

Waarom heeft u zich gespecialiseerd in het vrouwenhart – hartfalen en met name de man-vrouw verschillen?

Ik vind het onderzoek naar man-vrouwverschillen erg relevant. We weten vanuit de biologie dat er verschillen zijn, maar dat deze nog niet altijd vertaald worden naar de kliniek. Hier is meer onderzoek voor nodig, en daar wil ik mij graag voor inzetten.

Vindt u dat u een speciale rol vervult in het uitdragen van de vrouwenhart problematiek? 

Nee, niet in het uitdragen van de problematiek. Ik probeer wel de waarde van geslacht specifieke (subgroep) analyses uit te dragen in mijn werk. Vaak hebben we nu te weinig gegevens om naar bijvoorbeeld vrouw- (en man-) specifieke bijwerkingen van medicatie te kijken. Als meer onderzoekers hun gegevens voor vrouwen en mannen apart presenteren, kun we dit soort kennishiaten sneller dichten.

Hoe staan uw collega’s tegenover uw werk voor het vrouwenhart? 

Steeds meer collega’s zien het belang van geslacht specifiek onderzoek in, maar het blijft soms lastig om dit naar de kliniek te vertalen omdat mijn werk observationeel is en niet gebaseerd op gerandomiseerde klinische trials. Ik denk zelf dat observationeel onderzoek, bijvoorbeeld op basis van elektronische patiëntendossiers, een belangrijke rol kan spelen in het identificeren van mogelijke man-vrouw verschillen in allerlei medische aandoeningen. Natuurlijk is er dan nog aanvullend onderzoek nodig voordat deze bevindingen naar de kliniek kunnen, maar observationeel onderzoek speelt hier nu een (naar mijn mening) te kleine rol in.

“Het is altijd goed om uit te zoeken of bepaalde dingen anders werken in vrouwen en mannen in plaats van er van uit te gaan dat alles hetzelfde werkt”.

Wat doet u om eventuele sceptische of onwetende collega’s te informeren en overtuigen? 

De wetenschappelijke discussie aangaan. Het is altijd goed om uit te zoeken of bepaalde dingen anders werken in vrouwen en mannen in plaats van er van uit te gaan dat alles hetzelfde werkt. Als we vinden dat er geen verschil is, dan is dat goed om te weten, en als we vinden dat er wel een verschil is, is dat ook goed om te weten. In beide gevallen zijn we een stapje dichter bij het personaliseren van de dagelijkse zorg.

Welke ontwikkelingen verwacht u op het gebied van het vrouwenhart?

Ik verwacht dat het vrouwenhart steeds meer aandacht gaat krijgen in cardiovasculair onderzoek. Dit is in de laatste jaren al toegenomen, ook omdat er vanuit de media meer aandacht voor komt en patiënten zelf actiever zijn geworden. Ik verwacht dat deze trend zich zal doorzetten.

Waar ligt uw eigen focus voor de komende twee jaar?

Ik ben van huis uit epidemioloog en vooral geïnteresseerd in hoe we gedegen onderzoek doen. De komende twee jaar ga ik mij verdiepen in onderzoek doen met data die niet voor onderzoeksdoeleinden zijn verzameld, zoals bijvoorbeeld data uit de reguliere zorg. Dit is een relatief nieuw onderzoekgebied, en kennis over hoe we gedegen onderzoek doen met dit soort ‘real world’ data is nog beperkt. 

Kent u de website VrouwenHart.nl? Zo ja: wat vindt u van deze website?

Voorafgaand aan dit interview kende ik de website niet. ik heb de website bekeken en vind hem duidelijk en overzichtelijk.

Als enige zou ik misschien niet de ‘social media’ op de website uitlichten maar eerder recente inhoudelijke posts. Mensen die de website hebben gevonden, zullen jullie ook op andere media vinden en komen vooral naar de website om inhoudelijke artikelen te lezen.

Lees ook het artikel van Sophie Bots op de website van het UMC Utrecht. 

Nederlands: Zorgdata bieden kennis over hart- en vaatziekten – UMC Utrecht
Engels: Healthcare data offer more knowledge on male-female differences in cardiovascular disease – UMC Utrecht

Tekst: Rolien van Hooff-Hoogers

Alle columns, interviews en andere redactionele artikelen op deze website zijn eigendom van VrouwenHart.nl. Deze mogen NIET worden verveelvoudigd, gekopieerd, gepubliceerd, opgeslagen, aangepast of gebruikt in welke vorm dan ook, online of offline, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van onze redactie.